Aambeien of hemorroïden
Hemorroïden of aambeien zijn van nature bij iedereen in beperkte mate aanwezig: het zijn een drietal trosjes van aders die de water- en luchtdichte afsluiting van de anus garanderen.
Wanneer er echter door omstandigheden een grote druk in de buik en het kleine bekken ontstaat, kunnen deze geleidelijk aan uitzetten, vergroten en gaan bloeden. Redenen hiervoor zijn veelvuldig persen (constipatie), zwangerschap en bevalling, cirrotisch leverlijden (met druk op het aderlijk stelsel)...
De graad van hemorroïden wordt grosso modo in vier klassen ingedeeld, hoewel deze stilaan minder gebruikt worden.
- Graad 1: Normale aambeien, eventueel bloedend bij anamnese
- Graad 2: Uitstulpend bij ontlasting, maar keren spontaan terug
- Graad 3: Uitstulpend bij ontlasting en enkel terugkerend bij manueel duwen
- Graad 4: Spontaan uitstulpend en niet meer terug te duwen (prolaps)
Behandelingen
Er zijn heel wat behandelingen mogelijk die afhankelijk zijn van de graad hemorroïden. We sommen ze hieronder voor je op.
- Vooral bloedend, graad 1-2:
- Belangrijke prolaps, graad 2 -3:
- Spontane of permanente prolaps, graad 3 – 4 en/of belangrijke uitwendige hemorroïden:
-
Sclerotherapie
Principe: Inspuiten van een scleroserende stof die de aders doet opdrogen (zoals bij spataders).
Behandeling: Dit kan ambulant gebeuren en is niet pijnlijk, maar dient wel enkele malen herhaald te worden.
Mogelijke complicaties: Weinig, behoudens snel recidief. Zeer zelden een infectie.
Afdrukken -
Rubber band ligaturen of ‘Barron ligaturen’
Principe: Net boven de oorsprong van de trosjes aambeien wordt een elastiekje afgeschoten om zowel de toevoerende bloedvaten af te snoeren, als een littekenreactie uit te lokken. Hierdoor zal de aambei zowel verschrompelen als omhoog trekken.
Behandeling: Deze ingreep gebeurt ambulant op de raadpleging, zonder verdoving, maar kan achteraf soms wel wat pijnlijk zijn. Vooral het gevoel dat je stoelgang moet maken, kan enkele uren tot een dag aanhouden. Klassieke pijnstilling moet evenwel volstaan. Er wordt eveneens een venotonicum (bv. type Daflon®) voorgeschreven gedurende een bepaalde tijd. Bij matige hemorroïden bereik je met deze behandeling tot 70-80% succes, hoewel soms meerdere sessies nodig zijn.
Mogelijke complicaties: Lokale pijn, soms uitstralend in de onderbuik. Hierdoor soms ‘globus’ of onmogelijkheid tot plassen bij patiënten met bijvoorbeeld onderliggend prostaatlijden.
Afdrukken -
LASER of RFA (radio frequente ablatie) hemorroïdoplastie
Principe: Door middel van een LASER-fiber of RFA-fiber worden de aambeien aangeprikt en binnenin dichtgeschroeid, respectievelijk met een LASER lichtbundel en met microgolven. De weefsels worden onmiddellijk gekoeld met ijskoude kompresjes. Er is een direct krimpend effect van 1/3, maar het volledig effect wordt bereikt na een 8-tal weken. Deze techniek is minder geschikt voor grote prolaberende hemorroïden graad 3 of 4.
Behandeling: Deze ingreep wordt via dagopname uitgevoerd, onder algemene of spinale (‘ruggenprik’) anesthesie en geeft weinig of geen pijn. Er zijn enkele kleine wondjes die geen wondzorg vergen.
Mogelijke complicaties: Weinig.
Resultaat op lange termijn is nog niet goed gekend en deze methode is onvoldoende efficiënt voor fors uitstulpende aambeien.
Afdrukken -
HAL-RAR (Haemorrhoidal Artery Ligation + Recto Anal Repair)
Principe: Combinatie van het onderbinden van de aanvoerende bloedvaten van de aambei om deze droog te leggen en het 'reven' of optrekken van de onderliggende uitstulpende aambei.
Behandeling: Deze ingreep wordt via dagopname uitgevoerd, onder algemene of spinale (‘ruggenprik’) anesthesie en kan pijnlijk zijn. De kans op recidief is iets groter dan de andere ingrepen. Ook hier kan een gevoel van aandrang aanhouden, aangezien er intern ‘opgetrokken’ aambeien samengepakt zitten die geleidelijk verschrompelen. Er zijn geen uitwendige wonden.
Mogelijke complicaties: Pijn die soms tot een week aanhoudt. Hierdoor is er soms ‘globus’ of onmogelijkheid tot plassen bij patiënten met bijvoorbeeld onderliggend prostaatlijden.
Afdrukken -
Longo of PPH (Procedure for Prolaps and Haemorroids)
Principe: Het uitzakkend inwendig slijmvlies wordt verwijderd en de overblijvende inwendige aambeien verankerend aan de endeldarmwand (lifting effect). De toevoerende bloedvaatjes worden ook doorgenomen zodat de overblijvende aambeien verder schrompelen tot een normaal volume. De circulaire nietjeslijn wordt boven de sluitspieren geplaatst die normalerwijze niet gekwetst worden. Omdat er geen uitwendige wonden zijn, is deze ingreep minder pijnlijk dan de radicale hemorroïdectomie.
Behandeling: Deze ingreep wordt via dagopname uitgevoerd, onder algemene of spinale (‘ruggenprik’) anesthesie. Achteraf kan er stuwing ontstaan op de resterende uitwendige hemorroïden, waarvoor zitbaden, een Cortisonezalf en een venotonicum (bvb. type Daflon®) nuttig zijn. Indien nodig mag je pijnstilling nemen en een laxeermiddel om de stoelgang te vergemakkelijken. De te verwachten herstelduur bedraagt ongeveer 1 à 2 weken.
Mogelijke complicaties: Nabloeding, blaasretentie; zeldzaam zijn ontstekingen; zeer zeldzaam zijn aanhoudende pijn of valse aandrang.
Afdrukken -
Uitgebreide (radicale) hemorroïdectomie
Principe: Volledige chirurgische verwijdering van binnenste en buitenste aambeien met behoud van huid- en slijmvliesbrugjes tussenin, zoals een “klaverblad”. Dit voorkomt dat er een ringvormig litteken zou ontstaan dat de anus kan vernauwen. Deze techniek wordt nog steeds als de meest permanente oplossing gezien.
Behandeling: Deze ingreep gebeurt onder algemene of spinale anesthesie, maar wordt doorgaans als zeer pijnlijk ervaren. Meestal volstaat een hospitalisatie van 1 tot 3 dagen. Ook achteraf is er nood aan goede pijnstilling en relaxatie door middel van zitbaden of douchen en eventueel een kalmerende zalf. In het begin zijn laxeermiddelen aangeraden om de stoelgang te vergemakkelijken. De te verwachten herstelduur na de ingreep bedraagt een 2 à 3 weken waarbij er soms nog sprake kan zijn van licht bloedverlies.
Mogelijke complicaties: Nabloeding is mogelijk, waarvoor meestal een injectie volstaat; zelden is een heringreep nodig. Door de uitgesproken pijn en verkrampte bekkenbodem, kan soms een plasprobleem ontstaan waarvoor tijdelijke sondage nodig is. Infectie is zeldzaam.
Afdrukken