Anale fissuur of kloof

Een anale fissuur of kloof is een scheurtje aan de huid van de anus en ontstaat meestal na passage van harde ontlasting. Het vervelende aan deze kwaal is dat de wonde zeer pijnlijk is en zich bevindt in een bevuilde regio, aangezien er continu passage blijft zijn van ontlasting. Dit zorgt voor een vertraagde heling ervan. Indien een fissuur langer dan 8 weken bestaat, spreekt men van een chronische fissuur.

Acute Fissuur

Bij een recente scheur dient vooreerst de constipatie aangepakt te worden met dieetmaatregelen (vezels: Psyllium, Colofiber®) of laxativa (Movicol®, Laxoberron®, Dulcolax®).

Daarnaast is het belangrijk de pijn aan te pakken zodat het reflexmatige aanspannen van de sluitspier verminderd kan worden. Op die manier wordt de wonde terug beter doorbloed en kan die sneller helen. Dit kan met de gekende pijnstillers (Dafalgan®, Ibuprofen®) of door middel van een lokale zalf (Lidocaïne®).

Wat de overmatige spierspanning betreft, kan er ook aanvullend een zalf gebruikt worden die de sluitspier ontspant (Dilthiazem® zalf, Isosorbidedinitraat zalf, Rectogesic®). Ook lauwwarme zitbadjes verzachten de pijn, ontspannen de sluitspier en toegevoegde kamille (Kamillosan®) werkt hierbij ontsmettend.

Bij dit type fissuur is heelkunde normaal niet nodig.

Chronische Fissuur

Deze fissuren bestaan reeds langere tijd en kenmerken zich door een wondrand die niet meer mooi rozig is, maar reeds bestaat uit verhard littekenweefsel.

Deze wonden zullen zelden nog spontaan helen en hierbij dient er vaak overgegaan te worden tot kleine chirurgie waarbij de wondranden terug opgefrist worden (fissurectomie). Dit is achteraf opnieuw pijnlijk, waardoor de bovenvermelde maatregelen erg nauwgezet dienen opgevolgd te worden om wél tijdige heling te bekomen. Deze maatregelen zijn opnieuw: pijnstilling, vlotte ontlasting, eventueel lokale ontspannende zalven.

Vaak is er in deze context sprake van een algemeen verhoogde sluitspier- en bekkenbodemspanning door de langdurige pijnsensatie en hierop onbewuste verkramping van de gehele bekkenbodem. Als dit zeer uitgesproken is, kan overgegaan worden tot een gelijktijdige Botox®-injectie van de inwendige sluitspier om deze artificieel te doen ontspannen, zodanig dat de wonde beter doorbloed wordt.

Deze injectie gebeurt met 40E Botox® aan beide kanten van de sluitspier met 20E in de intersfincterische ruimte onder echogeleid zicht. Tijdelijk kan er soms sprake zijn van een dusdanige relaxatie van de sluitspier dat er enige incontinentie is voor wind of stoelgang. Echter, na een 3 tot 6 maanden is de Botox® sowieso uitgewerkt en verdwijnen deze klachten spontaan. In die tijd dient de fissuur geheeld te zijn.

Belangrijk is op te merken dat Botox®️ - hoewel zeer efficiënt - hiervoor niet terugbetaald wordt. De kost van €165 voor 100 eenheden valt hierdoor volledig ten laste van de patiënt.

Een alternatief voor deze laatste therapie is de LIS-procedure (Laterale Interne Sfincterotomie) waarbij 1/3 van de binnenste kringspier wordt doorgenomen. Een nadeel hiervan is dat deze spier onomkeerbaar beschadigd wordt.