Klassieke radiografie (RX)
Verschillende principes van fotografie, anatomie en opwekken van röntgenstralen worden bij dit type onderzoek gecombineerd. Röntgenstralen worden opgewekt door een elektrische impuls doorheen een Röntgenbuis te sturen. Elektronen maken zich zo van de kathode los. Deze stroom van elektronen richt zich naar een roterende positief geladen anode. De rotatie zal een geluid veroorzaken bij het nemen van een RX. Als de elektronen de anode bereiken wordt een röntgenstraal geproduceerd, die het uiteindelijke beeld zal vormen op de gevoelige film of op een detector. Deze röntgenstralen zijn niet zichtbaar of voelbaar op hun traject door het lichaam.
De dosis en sterkte van de röntgenstralen worden door de medische beeldvormer geselecteerd. Deze zijn afhankelijk van de omvang van de patiënt, het weefsel dat we willen visualiseren en het gewenste contrast van het beeld. Omdat beweging van de longen en het middenrif het beeld wazig kunnen maken, wordt aan de patiënt gevraagd om te stoppen met ademen tijdens de opname.
Daarna worden de beelden doorgestuurd naar de computer van de radioloog voor interpretatie. De radioloog maakt een geschreven verslag van de beelden die dan worden doorgestuurd naar de aanvragende arts.
Een radiografie is veilig, niet invasief en snel klaar. Het onderzoek duurt ongeveer 10 tot 15 minuten. Voor de meeste van deze onderzoeken is geen voorbereiding nodig.
Let op: het ontwikkelende embryo bij zwangere vrouwen is veel gevoeliger voor röntgenstralen dan volwassenen. Het is daarom van groot belang dat je ons verwittigt mocht je zwanger kunnen zijn.
Contrastradiografie
Door het gebruik van contrastmiddelen is de diagnostiek van de gewone radiografie sterk toegenomen.
Het contrastmiddel bestaat uit relatief dens materiaal met een hoog atomisch gehalte dat de röntgenstralen meer tegenhoudt dan de omliggende weke delen. Hierdoor worden de maag, het colon of bloedvaten witter op de RX. Zo kunnen radiologen zoeken naar afwijkingen.
SMD-(slokdarm-maag-duodenum)onderzoek
Als je dit type onderzoek moet ondergaan, zal je nuchter moeten zijn. De radioloog zal je vragen contrastmiddel (meestal Barium) te drinken om zo in de spijsverteringsorganen een film van contrast te brengen. De radioloog volgt de beweging van het contrastmiddel op een scherm en neemt verschillende opnamen terwijl je in verschillende posities wordt gedraaid.
Soms wordt de patiënt ook gevraagd om kleine kristallen (in poedervorm) met water door te slikken. Hierdoor zal er lucht gevormd worden in de maag en de darmen, waardoor de oppervlakkige lagen van deze structuren beter afgelijnd worden.
Het volledige onderzoek duurt ongeveer een uur. Soms kan de verwijzende arts bijkomende opnamen vragen van de passage van de contrastvloeistof in de dunne darm. Hierdoor duurt het onderzoek langer, variërend van 3 kwartier extra tot enkele uren. De patiënt voelt tijdens deze procedures geen pijn of discomfort.
Colonografie
Het onderzoek van het colon of dikke darm noemt colonografie of RX colon dubbel contrast.
Moet je dit type onderzoek ondergaan? Dan mag je niet ontbijten op de dag van het onderzoek en moet je de dag voor het onderzoek een darmreinigende voorbereiding krijgen om duidelijkere beelden te verkrijgen van de dikke darm.
Op het moment van het onderzoek wordt een mix van Barium ingebracht door de technoloog. Dit kan wat ongemakkelijk aanvoelen, maar is niet pijnlijk. Als de contrastvloeistof inloopt, zal de radioloog de beweging van het contrast volgen en opnamen nemen. Soms wordt er in een tweede tijd lucht ingeblazen.
Na het onderzoek wordt de canule verwijderd en wordt je naar een toilet gebracht. Soms worden hierna nog enkele opnamen genomen.
Intraveneuze urografie
Om de urinaire tractus te onderzoeken, wordt een contrastmiddel met jodium in een ader geïnjecteerd (meestal in de arm). Dit jodium verbetert het contrast op de RX-beelden. Ben je alergisch aan jodium? Laat dit dan zeker weten!
Bij dit onderzoek wordt er informatie verkregen over de nieren, ureters en de blaas. De nieren worden geëvalueerd, stenen in de ureters gevisualiseerd en de passage van urine in de ureters tot in de blaas gevolgd.
Het onderzoek duurt ongeveer 1 uur. Het is mogelijk dat je een warmte voelt tijdens de injectie, je misselijk voelt of je een metalige smaak in de mond hebt. Ook kan je jeuk krijgen of last van je keel. Tijdens het onderzoek wordt elke patiënt nauw gevolgd om nevenwerkingen op het contrastmiddel snel te herkennen.
Op het einde van het onderzoek wordt de patiënt naar het toilet gebracht en gevraagd om de blaas volledig te ledigen. Hierna wordt nog een laatste opname genomen. De beelden worden dan nagekeken en het onderzoek is volledig klaar.